10 dingen die je moet weten over de vluchtelingencrisis op de Middellandse Zee

In 2016 voer Artsen Zonder Grenzen met meerdere reddingsschepen op de Middellandse Zee om mensen te redden van de verdrinkingsdood. 19.708 mensen werden daarbij gered. We zetten 10 belangrijke punten voor je op een rij.

1. 2016 is nu al het dodelijkste jaar ooit voor vluchtelingen op zee

Sinds 1 januari zijn ten minste 4.690 mannen, vrouwen en kinderen omgekomen in hun poging om de Centraal-Middellandse Zee over te steken. En het jaar is nog niet voorbij.

2. Vluchtelingen worden steeds vaker op onzeewaardige boten gepropt

Teams van Artsen Zonder Grenzen hebben mensen gered uit 134 rubberboten van zeer bedenkelijke kwaliteit en uit 19 houten boten. In voorgaande jaren waagden mensen vaker de oversteek in grotere boten. Die lijken nu te zijn vervangen door goedkope, veelal overvolle vaartuigen die niet geschikt zijn om duizenden kilometers zee over te steken. 

3. Mensensmokkelaars houden er zeer wrede praktijken op na

We hebben boten gezien waarbij smokkelaars na enkele zeemijlen de motor hadden afgenomen, waardoor boten niets anders kunnen dan doelloos ronddrijven, vaak zonder eten, drinken en reddingsvesten.

Mensen die we gered hebben, vertellen dat zij voor hun tocht door smokkelaars soms wekenlang worden vastgehouden in grotten of cellen. Zij spreken ook over executies, mishandeling en verkrachting.

4. Veel kinderen wagen de gevaarlijke oversteek alleen

Van de vluchtelingen die in Italië aankomen is 16 procent kind. 88 procent van die kinderen heeft geen ouders of andere volwassen begeleiding.

5. Onder de geredde vluchtelingen bevinden zich veel zwangere vrouwen 

Hoewel veel vrouwen gewenst zwanger zijn, zijn er ook veel vrouwen bij die zwanger zijn geworden als gevolg van een verkrachting.

Sommigen vertellen ons dat dit gebeurde in Libië, tijdens hun vlucht of nog in hun thuisland. Anderen zijn te getraumatiseerd om erover te praten. In 2016 werden er 4 baby’s geboren op onze reddingsschepen.

6. Mensensmokkelaars buiten zeer kwetsbare mensen uit

Het verdienmodel van smokkelaars is gebaseerd op de uitbuiting van mensen die proberen te ontsnappen aan oorlog, geweld, onrechtvaardigheid en armoede en vaak geen andere uitweg zien. Voor de meesten zijn er geen veilige en legale manieren om Europa te bereiken. En in Libië zelf, een land in diepe crisis, kunnen smokkelnetwerken makkelijk opereren.

7. Niet alleen vrouwen en kinderen zijn kwetsbaar

Elke persoon die wij redden op zee heeft verschrikkelijke ontberingen moeten doorstaan, vrouwen, kinderen én mannen. Bij die laatste groep is het vaak moeilijker zichtbaar. Maar ook zij willen weg uit crisisgebieden en zijn in groten getale slachtoffer geworden van marteling of schendingen van mensenrechten.

8. Europa is níet de belangrijkste bestemming voor vluchtelingen

Het overgrote merendeel van vluchtelingen in de wereld zoekt een veilig heenkomen in de eigen regio. De landen waar de meeste vluchtelingen worden opgevangen zijn Turkije, Pakistan, Libanon, Iran, Ethiopië, Jordanië, Kenia, Uganda, DR Congo en Tsjaad. 

9. In Libië vindt op grote schaal geweld tegen vluchtelingen plaats

Ongeacht de reden van hun vlucht en de weg die zij aflegden, staan vluchtelingen op grote schaal bloot aan geweld en mishandeling in Libië. De gevaarlijke tocht over zee is voor velen de enige uitweg uit het land.

10. Boten voor de kust van Libië onderscheppen is geen oplossing

Er zijn plannen om bootvluchtelingen net voor de Libische kust, voordat zij internationale wateren betreden, te onderscheppen en terug te brengen. Het voorkomen dat mensen Libië verlaten zorgt er echter voor dat zij langer overgeleverd zijn aan verschrikkelijke praktijken van mensensmokkelaars, zonder enig uitzicht op bescherming, humanitaire hulp of de kans om asiel aan te vragen.