Gedurende het jaar voerde Israël zijn vernietigingscampagne in Gaza op als reactie op de gruwelijke aanval en gijzeling door Hamas op 7 oktober 2023. Tegen het einde van 2024 waren meer dan 45.000 Palestijnen gedood,[1] terwijl de civiele infrastructuur en het gezondheidszorgsysteem in de Gazastrook waren verwoest. Naast het diepe fysieke en psychologische trauma van de oorlog, had 90 procent van de Gazanen de schokkende ervaring van herhaaldelijke gedwongen verplaatsing. De meerderheid zocht zijn toevlucht in een steeds kleiner wordende ruimte langs de kust in het zuiden en midden van Gaza. Geen enkel deel van Gaza bleef gespaard van het Israëlische offensief, zelfs niet de gebieden die het had uitgeroepen tot ‘veilige humanitaire zones’, die herhaaldelijk werden gebombardeerd.
In mei was het offensief op de zuidelijke stad Rafah een keerpunt, omdat meer dan een miljoen mensen, waaronder collega's van Artsen zonder Grenzen die in overvolle tenten en geïmproviseerde onderkomens woonden, opnieuw moesten vluchten. Toen het grondoffensief begon, namen de Israëlische troepen ook de controle over de grensovergang bij Rafah over, waardoor een belangrijke toegangspoort voor humanitaire hulp werd afgesneden.
De meeste ziekenhuizen in Gaza zijn geheel of gedeeltelijk verwoest, waardoor mensen weinig mogelijkheden hebben voor gezondheidszorg, vooral in het noorden van de Gazastrook. Onze medewerkers en patiënten moesten in totaal 17 gezondheidscentra verlaten en werden tussen oktober 2023 en december 2024 geconfronteerd met ongeveer 45 gewelddadige incidenten. Deze incidenten omvatten luchtaanvallen, invallen in medische centra en beschietingen door tanks in conflictvrije schuilplaatsen en konvooien. Vier van onze medewerkers zijn in 2024 omgekomen; op het moment van publicatie zijn er in totaal 12 omgekomen tijdens de oorlog.
Gedurende het jaar hebben we onze medische activiteiten uitgebreid en aangepast, waarbij we een breed scala aan diensten hebben aangeboden. Deze omvatten multidisciplinaire zorg voor patiënten met brandwonden en traumaletsels – bestaande uit chirurgie, fysiotherapie en psychosociale ondersteuning – evenals zorg voor moeders en pasgeborenen, basisgezondheidszorg, seksuele en reproductieve gezondheidszorg, geestelijke gezondheidszorg en behandeling van niet-overdraagbare ziekten. We hebben ook geholpen met de distributie van water en de installatie van waterzuiveringssystemen en sanitaire voorzieningen.
Hoewel de internationale teams van AZG in oktober 2023 gedwongen waren om het noorden van de Gazastrook te verlaten, bleven onze Palestijnse collega's achter en bleven ze zorg verlenen aan mensen in nood. De teams in het zuiden en midden van Gaza breidden hun activiteiten uit rond Khan Younis en Deir Al-Balah, met name in het gebied Al-Mawasi, waar meer dan een miljoen ontheemden opeengepakt in tenten leefden.
De meeste verzoeken om medische evacuatie werden afgewezen, waardoor mensen die gespecialiseerde medische zorg nodig hadden, geen andere keuze hadden. Door de blokkade van humanitaire en medische hulpgoederen kampte het gezondheidszorgsysteem met een ernstig tekort aan medicijnen en andere essentiële goederen. Mensen zaten vast zonder toegang tot de meest elementaire voorzieningen, zoals water en voedsel, waardoor hun medische behoeften enorm toenamen.
Onze teams behandelden talrijke pasgeboren baby's en kinderen jonger dan één jaar voor ernstige aandoeningen, waaronder ondervoeding en luchtweginfecties, die verband hielden met hun erbarmelijke levensomstandigheden. Overbevolkte, onhygiënische omgevingen en het gebrek aan veilig water, zeep of douches verhoogden de incidentie van huidziekten, maag- en darmstoornissen en uitbraken van ziekten, zoals blijkt uit de heropleving van polio.
In het noorden van Gaza waren de belegering en de meedogenloze aanvallen door de Israëlische strijdkrachten in oktober 2024 een duidelijk voorbeeld van het willekeurige karakter van de oorlog. In december publiceerde ons advocacyteam het rapport Gaza: Life in a Death Trap, waarin we verklaarden dat we duidelijke tekenen van etnische zuivering zagen, aangezien het Palestijnse leven in het noorden werd uitgeroeid.
We hebben herhaaldelijk opgeroepen tot een duurzaam en onmiddellijk staakt-het-vuren in Gaza, tot dringende en onbelemmerde toegang voor humanitaire hulp om de Palestijnen te ondersteunen, en tot respect en bescherming van medische voorzieningen door alle partijen in het conflict.
Tegen het einde van het jaar ondersteunden onze teams twee ziekenhuizen, Al-Aqsa en Nasser, twee veldhospitalen van Artsen Zonder Grenzen in Deir Al-Balah, vijf gezondheidscentra en twee klinieken.
