“Een epidemie stop je niet in het ziekenhuis”

Emmanuelle Bricq heeft een pak ervaring bij ons als gezondheidspromotor. Ze maakt deel uit van een mobiel outreachteam dat sinds het begin van onze operaties in Brussel aan meer dan 30 centra advies heeft gegeven. Een terugblik op deze onmisbare pijler van de strijd tegen de epidemie in 3 vragen.

Waarom is COVID-19 bestrijden binnen de gemeenschap zo belangrijk? We overwinnen het virus toch in het ziekenhuis?

"Uit ervaring weten we dat je een epidemie in een ziekenhuis niet kunt stoppen. Dat geldt nog meer voor een ziekte als Covid-19 waarvoor geen vaccin of behandeling bestaat. Daarom is het essentieel om ons gedrag te veranderen om de verspreiding van de epidemie in de gemeenschap te stoppen.

In België hebben we een functioneel gezondheidssysteem. Berichten voor preventie en sensibilisering worden hier massaal gedeeld, maar er zijn altijd mensen die door het systeem worden vergeten. Zij hebben geen toegang tot dezelfde informatie of spreken soms onze taal niet.

Dus geven wij met het sensibiliseringsteam correcte informatie door aan deze vergeten populatie over wat de ziekte is: hoe ze wordt overgedragen en hoe ze kan worden voorkomen. Maar ook: wat te doen bij symptomen? Als gezondheidspromotors is het ons doel om de mensen ervan te overtuigen dat ze zelf actoren zijn van hun eigen gezondheid, maar om dat te doen, hebben ze eerst alle informatie nodig en moet de toepassing van preventiemaatregelen haalbaar zijn in hun leefomgeving.”

Wat is concreet de impact geweest van het outreachteam in Brussel?

"In totaal hebben we meer dan 3.000 mensen geholpen door ons bezoek aan zo'n 30 centra. Dat zijn ontvangst- en opvangfaciliteiten voor migranten en daklozen, of platforms voor voedseldistributie. Gezondheidspromotie helpt ervoor te zorgen dat het gezondheidssysteem en de ziekenhuizen niet overbelast raken. Het voorkomt paniek en de verspreiding van bepaalde geruchten. Mensen worden soms overspoeld door informatie, waardoor geruchten ontstaan. Het is onze rol om er met mensen over te kunnen praten en samen met hen de verkeerde informatie te recht te zetten.”

Hoe voelt het om eens niet in buitenland maar wel in België te werken?

"Wat me opviel was de toewijding en betrokkenheid van de mensen die je elke dag ontmoet. Het is echt een levensles. Deze mensen werken, soms op vrijwillige basis, in opvangcentra voor bijvoorbeeld daklozen. Ze zijn ondanks de angst voor de epidemie, de noodzakelijke aanpassingen, de geringe bescherming en de moeilijke werkomstandigheden gebleven. Hun inzet is opmerkelijk.

Over werken in mijn eigen gemeenschap heb ik een ambigu gevoel. Enerzijds ben ik blij dat ik mijn ervaring naar België kan brengen. Dat mijn familie en vrienden eindelijk begrijpen wat ik doe, is ook mooi meegenomen.

Het is echter verre van vanzelfsprekend om actief te zijn in je eigen gemeenschap. Het is moeilijker om het hoofd koel te houden. Hier maken we ons zorgen over onze dierbaren, we worden ondergedompeld in de epidemie. Mijn oma woont bijvoorbeeld in een woonzorgcentrum dat door de epidemie is getroffen. Het is onmogelijk voor mij om er niet aan te denken. Ik krijg informatie van mijn collega's die in de centra werken, dan is het moeilijk om me los te koppelen van deze situatie. Maar het werken in België helpt me om beter te begrijpen wat lokale gezondheidspromotors in de landen waar we meestal met Artsen Zonder Grenzen werken, kunnen meemaken tijdens een epidemie. Deze ervaring zal me zeker helpen bij mijn toekomstige projecten.”