Een boodschap van AZG aan Syriërs die vastzitten in het conflict
Artsen Zonder Grenzen (AZG) heeft een lange geschiedenis in het verlenen van medische noodhulp in crisissituaties overal ter wereld. De organisatie werkt in meer dan 80 landen, waaronder Libië, Gaza, Irak, Rwanda en Afghanistan. Deze Syrische oorlog blijkt een van de meest beproevende omgevingen waarin we ooit – sinds onze oprichting 40 jaar geleden – medische hulp hebben moeten bieden.
Samen met onze Syrische collega’s hebben we veel werk verzet, maar we slaagden er niet in om de meerderheid van u diep in het hart van het Syrische conflict te bereiken.De voorbije vier jaar hebben onze dokters velen onder u verzorgd in het noorden van Syrië, Jordanië, Libanon, Egypte en Irak. Ondanks de vele obstakels steken onze teams sinds augustus 2011 de grenzen over met tonnen medicijnen en goederen, en zetten ze ook gezondheidscentra op. Individuele schenkingen en privéfondsen maakten deze steun mogelijk. Om strikt onafhankelijk te kunnen blijven, heeft AZG er bewust voor gekozen om voor haar activiteiten in Syrië geen geld te aanvaarden van regeringen of politieke organisaties.
In 2013 beheerden we zes ziekenhuizen in het noorden, goed voor 225.000 medische consultaties, 12.000 chirurgische ingrepen en 3.100 bevallingen. Samen met onze Syrische collega’s hebben we veel werk verzet, maar we slaagden er niet in om de meerderheid van u diep in het hart van het Syrische conflict te bereiken.
We beseften dat er meer moest gebeuren en verhoogden bijgevolg onze steun aan Syrische gezondheidswerkers, dokters en verpleegkundigen die in de belegerde gemeenschappen en conflictgebieden gebleven zijn, met de bedoeling de meest cruciale en levensreddende gezondheidszorg te bieden die zo hard nodig is in deze oorlogssituatie. Hoewel onze steun onverminderd doorgaat, worden onze mogelijkheden voor rechtstreekse medische activiteiten beperkt om diverse redenen.
Basisvoorwaarden voor medische hulpverlening zijn dat dokters en verpleegkundigen veilig kunnen werken, dat de bevoorrading door de controleposten geraakt en dat patiënten in staat zijn om naar de zorgcentra te komen. Ten eerste maakt het niets ontziende geweld Syrië tot een uiterst gevaarlijke omgeving voor iedereen, ook voor hulporganisaties. We hebben mannen, vrouwen en kinderen gezien die omkwamen door bomvaten, bombardementen en vuurgevechten. We zagen welke schade en vernieling de oorlog aanricht in uw land. Ziekenhuizen zijn in Syrië al lang geen veilige plaatsen meer voor gewonden en zieken. De intensiteit van het geweld maakt het nu zeer moeilijk om medische verzorging te bieden op een manier die veilig is voor patiënten en dokters. Basisvoorwaarden voor medische hulpverlening zijn dat dokters en verpleegkundigen veilig kunnen werken, dat de bevoorrading door de controleposten geraakt en dat patiënten in staat zijn om naar de zorgcentra te komen. De gewapende partijen in dit conflict lijken echter niet van plan om aan die voorwaarden tegemoet te komen.
Samen met Syrisch medisch personeel kan AZG nog steeds een brandwondencentrum openhouden in Idlib, een ziekenhuis in een landelijk deel van Aleppo, een medisch noodcentrum vlakbij de stad Aleppo en een gezondheidscentrum in Al-Hasakah.
Ten tweede zijn grote gebieden van Syrië in handen van Islamitische Staat (IS), dat op 2 januari 2014 dertien AZG-medewerkers ontvoerde uit een ziekenhuis in het Jabal al Akrad-gebergte. Vijf onder hen werden bijna vijf maanden lang vastgehouden. Dit dwong AZG ertoe om vier van haar ziekenhuizen en medische centra in door IS gecontroleerde gebieden in het noorden van het land te sluiten. Ondanks de oproepen voor bijstand kan en zal AZG niet werken in door IS gecontroleerde gebieden zolang we geen duidelijke garanties krijgen van hun leiders dat patiënten en personeelsleden van AZG veilig zijn. Een dergelijke garantie laat nog steeds op zich wachten.
Tot slot, ondanks verzoeken om toegang te krijgen, heeft de Syrische regering nog steeds geen toelating verleend aan AZG om te werken in Syrië. Toch slagen we er al drie jaar in om onze relaties met Syrisch medisch personeel te versterken en hen te steunen bij hun niet aflatende inspanning om patiënten te kunnen behandelen in belegerde en door de oorlog getroffen gemeenschappen. We helpen hen met medicijnen, medisch materiaal, training en advies inzake noodhulpverlening. We werken op deze manier samen met 100 centra, zowel in regerings- als oppositiegebieden. We richten onze steun op gebieden waar de noden het grootst zijn en waar andere organisaties geen bijstand kunnen bieden. Vandaar dat onze aandacht nu in de eerste plaats uitgaat naar belegerde steden en dorpen die afgesloten zijn van hulp.
We horen van onze collega’s en van medische netwerken die we ondersteunen, dat het systeem van internationale bijstand grotendeels stil ligt in Syrië. Organisaties die werken met de toelating van de regering kunnen niet werken in de meeste door de oppositie gecontroleerde gebieden uit vrees dat hun bestaande operaties zullen worden stopgezet. Zij die werken in oppositiegebieden zijn duidelijk niet welkom bij de regering. Zelfs na de toelating door de VN voor grensoverschrijdende activiteiten vanuit buurlanden, blijkt de doeltreffendheid van deze hulp verre van toereikend.
Voor Syriërs die door de oorlog verdreven zijn naar buurlanden, biedt AZG medische verzorging via grootschalige programma’s die nog verder worden uitgebreid. Maar het is in Syrië zelf dat we het grootste medische hulpprogramma in onze veertigjarige geschiedenis zouden moeten opzetten. Het is onaanvaardbaar dat ons werk wordt beperkt en tegen obstakels botst, maar we blijven zoeken naar manieren om medische bijstand te verstrekken in het hart van Syrië.
Doordat de politieke en militaire aspecten van de Syrische crisis alle aandacht naar zich toe trekken, dreigt de humanitaire situatie naar de achtergrond verdrongen te worden. Wij blijven alles in het werk stellen om oplossingen te vinden om Syriërs te helpen die vastzitten in het conflict. Dat is uw recht en ons enige doel.