Cholera
Cholera is uiterst besmettelijk en wordt veroorzaakt door de inname van bacteriën van fecale oorsprong - Vibrio cholerae - die in vuil of stilstaand water worden aangetroffen. Cholera veroorzaakt hevige diarree en braken. Dat leidt tot snelle uitdroging en kan zonder snelle hulp binnen enkele uren dodelijk zijn. Zonder behandeling overlijdt ongeveer de helft van de patiënten.
WAT ZIJN DE SYMPTOMEN VAN CHOLERA?
Na een incubatietijd van maximum vijf dagen, produceert de bacterie een toxine dat op twee manieren inwerkt op het spijsverteringsstelsel. Het lichaam verliest abnormaal veel water, en ingeslikte vocht wordt niet meer opgenomen.
Het vocht stapelt zich op in de darmen en wordt afgevoerd in de vorm van diarree (zeer waterig en rijstwaterkleurig) en hevig braken. Een cholerapatiënt kan zo tot twintig liter vocht per dag verliezen. De ernstige uitdroging kan leiden tot shock en tot de dood.
Jonge kinderen en ouderen zijn doorgaans het meest kwetsbaar. Elk jaar telt men 3 tot 5 miljoen choleragevallen en meer dan 100.000 dodelijke slachtoffers. Toch is cholera gemakkelijk te behandelen, op voorwaarde dat men op tijd met de behandeling kan beginnen.
Hoe moet cholera behandeld worden?
Cholera kan op een eenvoudige en zeer doeltreffende manier behandeld worden: de patiënt moet gerehydrateerd worden om de verloren hoeveelheden water en elektrolyten zoals natrium en kalium te vervangen.
Bij matige uitdroging worden rehydratatiezouten gebruikt, die oraal worden toegediend. Bij verregaande uitdroging moeten is een infuus nodig met oplossingen, van 8 tot 12 liter per persoon per dag.
Hoe kan cholera voorkomen worden?
De verspreiding van cholera wordt mee in de hand gewerkt door een gebrekkige hygiëne en de afwezigheid van drinkbaar water, en gebeurt nog sneller in situaties waar mensen dicht op elkaar gepakt zitten, bijvoorbeeld in vluchtelingenkampen.
Preventie speelt een cruciale rol bij het uitroeien van de ziekte. Dit betekent concreet:
- er moet schoon en drinkbaar water zijn;
- goede hygiëne in het dagelijks leven moet bevorderd worden (handen wassen, eten op een hygiënische manier bereiden, enz.)
- er moeten voldoende toiletten zijn;
- afvalwater moet gezuiverd worden.
Er bestaan ook vaccins tegen cholera. Maar Artsen Zonder Grenzen benadrukt dat vaccins alleen niet volstaan om cholera te bedwingen: maatregelen voor zuiver drinkwater en goede hygiëne blijven cruciaal. Bovendien heeft het vaccin een aantal technische beperkingen, en is het nog duur.
Hoe ziet een cholerakliniek eruit?
1. Patiënteningang
Alle patiënten komen langs dezelfde ingang binnen. Hygiënemedewerkers ontsmetten alle schoeisel, zodat er geen extra bacteriën mee naar binnen worden gedragen.
2. Triage
In de triage wordt gekeken of patiënten echt cholera hebben of niet. Wie geen cholera heeft, gaat weer naar buiten langs 1, en wordt daar ook opnieuw ontsmet.
3. Centraal kruispunt
Alle verplaatsingen van de ene zone van het choleracentrum naar de andere, gebeuren via dit centraal kruispunt. Iedereen die erlangs komt, zowel personeel als patiënten, wordt ontsmet.
4. Intraveneuze rehydratatie
Ernstig gedehydrateerde cholerapatiënten (de meerderheid), moeten aan het infuus om hen voldoende vocht terug te geven. Elk bed heeft twee emmers, omdat patiënten zowel moeten braken als last hebben van diarree.
5. Orale rehydratatie
Patiënten die aan de beterhand zijn, of die niet zo ernstig ziek waren toen ze toekwamen, kunnen genezen door voldoende rehydratatievloeistof te drinken.
6. Patiëntenuitgang
Wie genezen is, kan weer naar huis! Maar moet eerst hij opnieuw ontsmet worden, zodat hij de bacterie niet mee naar buiten draagt en zo opnieuw zou verspreiden.
7. Douches en toiletten
Alle patiëntenzones (de triage, de afdeling intraveneuze rehydratie, en de afdeling orale rehydratatie) beschikken over douches en toiletten. Hygiëne is immers cruciaal om de epidemie onder controle te krijgen.
8. Personeelsingang
Het personeel heeft zijn eigen ingang, maar wordt bij het binnengaan ook ontsmet, zodat zij de bacterie niet naar de neutrale zone kunnen brengen. In de neutrale zone gebeuren de administratieve en logistieke activiteiten.
9. Mortuarium
Hoewel bijna alle cholerapatiënten gered kunnen worden, kan het toch zijn dat sommigen zodanig gedehydrateerd zijn dat zelfs een infuus niet meer helpt. Daarom is er ook een mortuarium voorzien.