Een jaar geleden kondigde Kenia de sluiting aan van de vluchtelingenkampen van Dadaab tegen eind juni 2022. Voor de meeste vluchtelingen in het kamp is het nog onduidelijk hoe het nu verder moet.
"De humanitaire hulp die we momenteel kunnen verlenen, is niet genoeg. De economische gevolgen van de COVID-19-pandemie en de stijgende grondstofprijzen verminderen de overlevingskansen van de mensen verder", verklaart Jeroen Mathys, projectcoördinator van Artsen Zonder Grenzen in Dadaab, Kenia.
Als gevolg van de droogte in de regio arriveren er steeds meer vluchtelingen in de kampen. Als gevolg daarvan zeggen de vluchtelingen in Dadaab dat zij hun beperkte middelen moeten delen met een toenemend aantal nieuwkomers in de kampen.
De meeste van deze mensen zijn gedwongen te verhuizen op zoek naar voedsel en water als gevolg van de droogte in Oost-Afrika.
Dit jaar meldden de hulpteams van Artsen Zonder Grenzen alleen al in het kamp Dagahaley - een van de drie kampen in Dadaab - ongeveer 105 nieuwkomers, voornamelijk uit Somalië, hoewel dit hoogstwaarschijnlijk een zeer klein deel van het totale aantal is.
Veel vluchtelingengezinnen raakten hun vee door de droogte kwijt of hebben het moeten verkopen. Er is weinig melk beschikbaar en de voedselrantsoenen bleven onvoldoende als gevolg van voortdurende bezuinigingen op de begroting.
De informele werkgelegenheid in de kampen is schaars. Er is weinig economische activiteit en ook de humanitaire operaties zijn verlamd. Dit alles samen heeft geleid tot een sterke toename van de voedselonzekerheid.
In het gezondheidscentrum van Artsen Zonder Grenzen in het kamp Dagahaley is het aantal opnames wegens ondervoeding in februari van dit jaar meer dan verdubbeld ten opzichte van vorig jaar. Een grote meerderheid van de opgenomen patiënten zijn kinderen en zwangere vrouwen.
In de kampen zijn de geestelijke gezondheidsproblemen ook dramatisch toegenomen, vooral jonge vluchtelingen lijden hieronder. Ze verloren tijdens de pandemie alle kansen op onderwijs. Sommigen moesten afzien van een studiebeurs en velen zijn sindsdien gestopt met school.
De aankondiging van de sluiting van het kamp zorgde voor extra onzekerheid waardoor de bezorgdheid over de geestelijke gezondheid nog is toegenomen. Het druggebruik onder jongeren in de kampen is eveneens toegenomen en onze teams blijven berichten ontvangen over gevallen van zelfmoordpogingen onder vluchtelingen.
"Het gebrek aan duidelijkheid over de toekomst van de kampen verlamde het vermogen van humanitaire organisaties om de hulp aan vluchtelingen en gastgemeenschappen op te voeren omdat velen moeite hebben om financiering te vinden en activiteiten voor de toekomst te plannen," zegt Jeroen Mathys.
Dit jaar trad in Kenia een nieuwe vluchtelingenwet in. Het doel? De integratie van vluchtelingen in het land vergemakkelijken. De wet heeft eerder vastgelopen pogingen om vluchtelingen kansen op werk en toegang tot openbare diensten te bieden, nieuw leven ingeblazen.
"We hebben nu dringend behoefte aan een sterke politieke wil en meer donorsteun om het integratieproces van vluchtelingen vooruit te helpen", zegt Dana Krause, nationaal directrice van Artsen Zonder Grenzen in Kenia.
"Kenia moet onmiddellijk aankondigen dat de kampen niet zullen sluiten en een routekaart voor integratie publiceren om een einde te maken aan de onzekerheid voor de vluchtelingen.
Donoren moeten hun steun aan humanitaire organisaties snel opvoeren zodat deze organisaties de hulp aan en bescherming van vluchtelingen, waaronder pas aangekomen vluchtelingen, kunnen versterken voordat de humanitaire situatie verder verslechtert.”
"Na een beproeving van drie decennia voor de vluchtelingen in Dadaab kunnen we hen nu niet in de steek laten. Wij, de internationale gemeenschap, hebben de verantwoordelijkheid erop aan te dringen dat integratie een realiteit wordt, zodat vluchtelingengemeenschappen een leven van afhankelijkheid achter zich kunnen laten," aldus Dana Krause.
"Kenia en de landen die financiële steun bieden moeten hun inspanningen verdubbelen om vluchtelingen duurzame oplossingen te bieden. Zij moeten ervoor zorgen dat er tijdig stabiele humanitaire hulp beschikbaar is om in kritieke behoeften te voorzien en de overgang van vluchtelingen naar een waardig leven te ondersteunen.”
